در هر دوره از تاريخ و در هر قوم و قبيله‌اي ترفندهاي موفق و ناموفق بسياري براي زيبايي پوست صورت انديشيده شد؛ ترفندهايي كه به بهاي از دست دادن زيبايي طبيعي پوست به كار مي‌رفت.
مد شدن پوست رنگ‌پريده از سوي ملكه اليزابت اول و استفاده از تركيب زرده تخم‌مرغ، سرب و سركه براي ساختن كرمهاي پوستي تلاشي بود كه باعث مي‌شد صورت زنان به كمك استفاده از اين معجون، صاف و درخشان به‌نظر برسد.اما مسلم است كه هرگز نمي‌توان زمان را متوقف كرد و تأثير آن را روي ظاهر و پوست خود منكر شد.
چين و چروك‌ها دير يا زود، روي پوست انسان‌ها نقشي از گذر ايام خواهند زد؛ براي برخي ديرتر و براي برخي زودتر.آخرين تحقيقات محققان نشان مي‌دهد پوست خانمها با بالا رفتن سن بسيار زودتر از پوست مردان چروك مي‌شود.شايد به همين دليل است كه پرداختن به مسئله زيبايي و استفاده از بوتاكس، پركنندهها، ليزر و خيلي از روش‌هاي ديگر در ميان خانم‌هاي ايراني بيشتر از همه جاي دنيا رواج دارد. دكتر سيد محمد گلشني، دبير انجمن متخصصين پوست، مو و زيبايي ايران در گفت‌وگو با همشهري در رابطه با انواع روش‌هاي زيباسازي كه در ايران طرفداران زيادي دارد، توضيح مي‌دهد.
•آقاي دكتر، اصلا چرا ايران در استفاده از روش‌هاي جوانسازي پوست در دنيا مثل جراحي پلاستيك حرف اول را مي‌زند؟
اين اتفاق ريشه در فرهنگ ما دارد و شايد بيشتر از آنكه يك پزشك به اين سؤال بپردازد، يك جامعه‌شناس بايد به تحليل اين امر بپردازد. ولي با اين حال ما به‌عنوان پزشك اين خواسته مردم را تا جايي كه به آنها صدمه نزند، برطرف مي‌كنيم. بنابراين راهكارها و سيستم‌هاي جوانسازي خود را هم داريم. چون كرم‌ها و لوازمي كه به‌صورت شخصي استفاده مي‌شوند، كارايي محدودي دارند. مثلا كرمهاي ضد‌آفتاب و ضد‌چروك مي‌توانند تا حدي از پيري زودرس صورت جلوگيري كنند.
•يعني اينكه اين كرم‌ها اگر بتوانند پيري را برگردانند يا چروك‌هايي كه ايجاد شده را برطرف كنند، كارايي آنها زير سؤال مي‌رود. اين‌طور نيست؟
بله، ببينيد، پيري چند علامت روي پوست دارد. خيلي از عوامل آن محيطي است؛ مثل نور خورشيد، اشعه ماوراي بنفش، عمر انسان، آلودگي و ارث. مثلا در بعضي خانواده‌ها پوست سريع‌تر پير مي‌شود يا حتي نوع شغل؛ كسي كه كشاورز است حتما پوستش زود چروك مي‌شود و بيشتر در معرض ابتلا به سرطان است.
•به‌خصوص كساني كه پوستشان روشن است نسبت به كساني كه پوست تيره‌اي دارند بيشتر در معرض ابتلا به سرطان هستند. درست است؟
بله اين افراد در معرض ابتلا به سرطان ملانوم، بي‌سي‌سي، اس‌سي‌سي يا سرطان خال هستند و همين‌جاست كه اشخاص بايد حتي از دوسالگي زدن ضد‌آفتاب را شروع كنند.
•ولي زماني كه لك ايجاد شد چه بايد كرد كه اين لك‌ها و چروك‌ها را كمتر شوند؟
ما يك سري از اعمال جراحي داريم مثل ليفتينگ صورت و يك سري هم دستگاه داريم از جمله ليزرهاي جوان‌كننده كه سال به سال تكنولوژي‌شان بالاتر مي‌رود. در ايران هم به همين ترتيب بازار اين دستگاه‌ها چون مردم خواستار آن هستند، زياد است.
•يكي ديگر از مسائلي كه در اين مورد مطرح مي‌شود، سم بوتولينوم يا بوتولينوم تاكسين است. در مورد نحوه تزريق اين سم بيشتر توضيح مي‌دهيد؟
اين سم در قسمت‌هاي مختلف صورت تزريق مي‌شود تا چروك‌هايي كه در اثر حركت عضله يا در اثر آفتاب ايجاد شده را باز كند. البته اثر آن موقتي است؛ يعني بين 4 تا 6 ماه و فرد بايد در موعد مقرر براي تزريق بعدي مجددا مراجعه كند.
•و اگر در اين مدت دوباره سم تزريق نشود؟
صورت مجددا به حالت اوليه خودش برمي‌گردد.
•سؤالي كه براي خود من هميشه مطرح بوده اين است كه فلج شدن عضله ناحيه صورت براي رفع چروك اصلا مي‌تواند اتفاق جالبي باشد؟ يعني كارايي آن عضله درصورت اصلا مهم نيست كه بخواهيم آن را فلج كنيم؟
بالاخره با اين كار، جلوي حركت طبيعي عضلات گرفته مي‌شود ولي وقتي چروك‌هاي زيادي درصورت شخص وجود دارد كه دايناميك هستند و در هنگام انقباض عضلات ايجاد مي‌شود، ممكن است سن شخص را خيلي بيشتر از آنچه هست نشان دهند. اشخاصي كه اخمو هستند ظاهر خشن‌تري ممكن است در اين هنگام پيدا كنند. مثلا دبيري كه بايد با روي باز با شاگردانش برخورد كند، اين چهره پر از اخم برايش اصلا مناسب نيست. اين اخم ممكن است در اثر يك عادت ايجاد شده باشد و بوتاكس برايش يك راه حل است.
•پس تكليف عملكرد حياتي عضله چه مي‌شود؟
البته ما عضله‌اي كه كار حياتي انجام مي‌دهد را نبايد فلج كنيم مثلا عضله‌اي كه كار جويدن را انجام مي‌دهد، ولي عضلاتي درصورت هستند كه فانكشن و عملكرد حياتي ندارند؛ مثلا عضلات ناحيه پيشاني يا عضلات ناحيه اخم فقط قيافه اخمو براي شخص ايجاد مي‌كنند و از كار انداختن آنها در اعمال حياتي عضلات مشكلي ايجاد نمي‌كند.
•سم بوتولينوم علاوه بر رفع چين و چروك كاربردهاي ديگري هم دارد؟
حتما، سم بوتولينوم در افرادي كه زياد در كف دست و پا و زير بغل تعريق مي‌كنند نيز كاربرد دارد. اين افراد كه غالبا مشكلات اجتماعي نيز برايشان ايجاد شده، با تزريق بوتاكس از 6 ماه تا يك سال مي‌توانند از تعريق در امان باشند در گذشته دادن كرم يا محلول آلومينيوم كلرايد در الكل را براي اين افراد پيشنهاد مي‌كردند. بعدا روش، پيشرفته‌تر شد و دستگاه آي‌ان‌توفورز آمد. اين دستگاه كه يك جريان الكتريكي داشت، ميزان تعريق را كم مي‌كرد يا اينكه با جراحي زير بغل، غدد عرق فرد جراحي مي‌شد. اما الان تزريق بوتاكس از همه اين روش‌ها آسان‌تر است.
•تزريق كف دست و پا بايد دردناك باشد، اين‌طور نيست؟
چرا همينطور است. تزريق كف دست و پا دردناك است ولي روش‌هاي كاهش اين درد هم وجود دارد چون اين دردناك‌بودن ممكن است عارضه هم داشته باشد و انرژي عضلات آن ناحيه را كاهش دهد. ما بايد جايي اين تزريق را انجام دهيم كه با كمترين ميزان درد، كارايي دست يا پا را هم از بين نبرد.
•يكي ديگر از روش‌هايي كه توسط متخصصان استفاده مي‌شود، فيلرها يا پركنندهها هستند. خب اين فيلرها از انواع مختلفي تشكيل شده‌اند و در اين روش پزشك مقدار معيني از ماده‌‌اي كه آزمايش شده و مراحل خود را گذرانده را با انتخاب بيمار برايش در نظر مي‌گيرد. با اين حال اين مواد هم مي‌توانند براي مصرف‌كننده عارضه داشته باشند؟
اين مواد بايد كمترين عارضه را داشته باشد. در اين زمينه اسيد هيالورونيك‌ها در غالب چند محصول تجاري معمولا كمترين عارضه را در زمينه فيلرها دارند و پزشكان ترجيح مي‌دهند از اين ماده به‌عنوان‌پركننده استفاده كنند. البته اين مواد هم عمر خودشان را دارند. مثلا فيلرهاي از جنس اسيد هيالورونيك عمر موقت بين 6 ماه تا يك سال دارند و بايد تجديد شوند.
منبع-همشهری
