پیاز به خانواده آلیاسه (Alliaceae) متعلق است و گیاهی است دو ساله با رشد بوته ای ضعیف، برگهای استوانه ای شکل توخالی که در سال اول با توجه به طول روز مورد نیاز خود تشکیل سوخ (Bulb) داده و در سال دوم با کشت سوخها و پس از ظهور ساقه (های) گل دهنده و چترها تولید بذر می نماید.
مهمترین فاکتورهای محیطی موثر در تشکیل سوخ درجه حرارت و طول روز است و بر این اساس ارقام پیاز به سه گروه شامل ارقام روز بلند، روز متوسط و روز کوتاه تقسیم بندی می شوند. اهمیت این موضوع در تعیین زمان مناسب کاشت است به طور مثال برای کاشت ارقام روز بلند مانند قرمز آذرشهر به طور معمول فروردین ماه اقدام به کاشت می شود.
این محصول از نظر ارزش غذایی به دلیل دارا بودن قندها، ویتامین ها به ویژه و ویتامین ث، مواد معدنی بخصوص کلسیم، فسفر و پتاسیم دارای اهمیت است. از سوی دیگر به دلیل داشتن مواد آنتی بیوتیک پیاز از جنبه دارویی پراهمیت است به گونه ای که این محصول می توان با تقویت سیستم دفاعی بدن در پیشگیری از بیماریها موثر باشد.
شناسنامه پیاز: گونه:پیاز خوراکی جنس:پیاز ٫سیر خانواده:لاله راسته:لاله رده:تک لپه ای شاخه: گیا هان گلدار سلسله:گیاهان
پیاز و سیر در پیشگیری از بروز حساسیت موثر است
یك مشاور تغذیه و رژیم درمانی گفت: زنجبیل، پیاز، سیر، فلفل سیاه و قرمز در پیشگیری از بروز حساسیت موثر است. رضا آمری نیا، افزود: این موادغذایی سبب ترشح آنتیبادی "ایمونوگلوبولین "Aدر دستگاه گوارش شده و این آنتیبادی با احاطه مواد غذایی حساسیت زا سبب جلوگیری از بروز واكنشهای حساسیت در فرد میشود.
وی اظهار داشت: میوههای تازه، مركبات، سبزیجات تازه، آجیل خام، گوشت كم چرب، ماست كم چرب، حبوبات، برنج سبوس دار، ذرت، گندم، آب هویج، چغندر، كروس و خیار نیز، در پیشگیری از بروز حساسیت موثر است.وی افزود: آنتیبادیهایی به نام " ایمونوگلوبولین " Eبرای مقابله با عوامل خارجی كه سیستم ایمنی به اشتباه آن را مضر تشخیص داده، مادهای به نام "هیستامین" را در اطراف سلولهای بدن آزاد میكند، به این حالت حساسیت گفته میشود.
آمری نیا، بااشاره به واكنشهای حساسیتی گفت: خارش بینی، گلو، التهابات پوستی، تهوع، استفراغ، اسهال، تب بالا، كهیر، تنگی نفس، فشار خون، ضعف غیر طبیعی، بیش فعالی و یبوست از مهمترین واكنشهای حساسیتی یا آلرژیك میباشد. این مشاور تغذیه افزود: اگر واكنش حساسیتی به شكل شدید بروز كند به آن شوك " آنافیلاكتیك " میگویند كه این حالت ممكن است سبب التهاب بافت اطراف حنجره و انسداد راه تنفس در فرد شود، البته در صورت عدم درمان به موقع امكان مرگ نیز وجود دارد.
وی اظهار داشت: مواد ایجادكننده حساسیت یا آلرژن بهاشكال مختلف و از راههای متفاوت همچون گرد و خاك از راه دستگاه تنفس، غذاها از راه دستگاه گوارش، داروهای مختلف از راه تزریق و مواد آرایشی از راه پوست میتواند وارد بدن شود.
آمرینیا، به عوامل موثر در بروز حساسیت اشاره كرد و افزود: ژنتیك، استرسهای شدید و ناگهانی و یكسری مواد غذایی حساسیتزا همچون شیر گاو، تخم مرغ، گندم و صدفهای خوراكی در بروز حساسیت در فرد موثر است.وی خاطر نشان كرد: همچنین، مبتلایان به حساسیت باید از مصرف بیش از حد پروتیئن در رژیم غذایی خود پرهیز كنند چرا كه با تحریك بیشتر سیستم ایمنی علائم حساسیت را افزایش میدهد.وی، با اشاره به راههای درمان و پیشگیری از بروز حساسیت در فرد، گفت: تغییر مواد غذایی در عادات غذایی به صورت دورهای، استفاده از داروهای "آنتیهیستامین" و مصرف ویتامین Cبه دلیل جلوگیری از ترشح هیستامین توسط گلبولهای سفید،در درمان و پیشگیری از بروز حساسیت در فرد نقش موثری دارد
مصرف پیاز احتمال بروز بیماریهای قلبی را كاهش میدهد
مطالعات حاكی از آن است خاصیت ضد سرطانی و رفع انواع سردردها از جمله فواید منحصر به فرد پیاز است.دكتر « یوسف اسكندری» متخصص تغذیه در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، واحد علوم پزشكی ایران گفت: در پیاز نوعی آنتیاكسیدان (ماده ضد سرطان) به نام كوئرستین وجود دارد و این ماده همچون ویتامین C و E میتواند از بروز سرطانهایی مانند سرطان مثانه به ویژه در افراد سیگاری پیشگیری كند.
وی افزود: همچنین، مطالعات نشان داده است پیاز به دلیل داشتن نوع خاصی از فلاونوئیدها موجب كاهش چربی بد خون (LDL) و كاهش اثرات مخرب رادیكالهای آزاد و در نتیجه جلوگیری از ایجاد اختلال در رگهای خونی میشود.دكتر اسكندری ادامه داد: به این ترتیب پیاز احتمال بروز بیماریهای قلبی - عروقی را كاهش میدهد.وی خاطرنشان كرد: همچنین، كاهش اختلال در رگهای خونی در نتیجه مصرف پیاز، باعث رفع سردرد در افراد میشود.دكتر اسكندری در پایان به خاصیت اشك آوری پیاز اشاره و اظهار كرد: تركیبات گوگردی پیاز طی واكنشی برغدد اشك اثر گذاشته و موجب اشكریزی میشود
پیاز پخته شده در درمان جوش موثر است
عضو بنیاد نهضت علوم و طب اسلامی گفت: مالش پیاز پخته شده روی پوست در درمان جوش موثر است.دكترمحمد عزیزخانی روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا مركز استان تهران، افزود: مالش تركیب گلاب و دم كرده گیاه رازیانه و آبجعفری روی پوست و نیز مالش دم كرده گیاه "باریجه" و "استخودوس" روی پوست در درمان جوش موثر است.
وی گفت: حجامت پشت گوش و زیر چانه، فصد عروق داخل بینی و استفاده از زالو در ناحیه پشت گوش نیز نقش موثری در درمان جوش دارد.وی اظهارداشت: "آكنه و بثورات" پوستی كه در فرهنگ گفتاری متداول نام جوش را به خود گرفته، بهخودی خود بیماری محسوب نمیشود و در حقیقت نوعی واكنش بدن به نابسامانیهای داخلی بدن است.عزیزخانی بااشاره به علل زمینهساز بروز جوش برروی صورت گفت: اختلالهای هورمونی،استرس و تنشهای عصبی، یبوست، كمخونی،اختلالهای ریوی، تغذیه نادرست و كم خوابی از علل زمینهساز بروز جوش بر روی صورت است.
وی افزود: آلودگی هوا، نداشتن تحرك جسمانی، دوران قاعدگی، تركیبات آرایشی پوستی، مصرف الكل، سیگار و موادمخدر، مصرف داروهای شیمیایی و هورمونی، تركیبات شیمیایی موجود در غذاها، آلرژی و شویندهها و آلایندههای صنعتی نیز در بروز جوش نقش موثری دارد.
عزیزخانی، در خصوص درمان جوش اظهار داشت: رویكرد درمانی طب سنتی به جوش همچون تمام بیماریها، ریشهای، كامل و برحسب مزاج و طبع است.وی گفت: فرونشاندن حرارت كبد، اصلاح خلط دموی و صفراوی با گیاه كاسنی، عناب، زرشك و خاكشیر كه معمولا به شكل دم كردنی و جوشاندنی یا خیس كردنی استفاده میشود، برای درمان جوش به كار میرود.
به گفته وی، مصرف هندوانه، انجام حجامت عام ( بین دو كتف ) و فصد نیز در درمان جوش مورد تاكید و موثر است.عزیزخانی گفت: تحریك و كندن جوش با ناخن، سبب برداشته شدن لایه طبیعی محافظ روی جوش شده و بستر ورود میكروبها به منطقه جوش را تسهیل كرده و در نهایت موجب بروز ضایعات پابرجا بر روی پوست میشود.وی افزود: همچنین، تماس جوشها با هر نوع آلودگی و بوی سرخ كردنی نیز سبب تشكیل لكههای سیاه بر روی پوست میشود
خواص دارویی پیاز
گیاهی است به ارتفاع ۶/۰ تا یك متر و دارای پیاز بزرگ متورم و خوراكی، مركب از لایه های متكی بر یكدیگر است. گل های آن به رنگ سفید یا سفید مایل به سبز و یا گلی مایل به بنفش و مجتمع به صورت چتری بزرگ با منظره كروی هستند. گرچه پرورش پیاز امروزه در غالب نواحی معمول است، ولی به نظر می رسد كه منشاء گیاه در ایران، بلوچستان و افغانستان بوده و از آنجا به سایر مناطق نفوذ پیدا كرده است.
تركیبات شیمیایی: پیاز دارای اسانسی است كه بر اثر پختن از بین می رود. اثر درمانی آن نیز مربوط به تركیبات گوگرددار و ویتامین های آن است. به علاوه پیاز دارای نوعی انسولین گیاهی به نام گلوكوكینین به مقدار ۱۱ تا ۱۰ درصد، قند غیرقابل تبلور، اسید سیتریك، فسفات، كلسیم، املاح سدیم و غیره است.
خواص درمانی: پیاز غذای سالمی است كه تقریباً غالب اختصاصات سیر را به وضع مشابه دارد، مانند آنكه محرك، مدر، ضد اسكوربوت، ضد كرم، معالج بیماری قند و در استعمال خارجی اثر ضد عفونی كننده و میكروب كش دارد. اگر پیاز به ملایمت پخته شود و به آن تدریجاً كره افزوده گردد، در رفع یبوست و نفخ می تواند مفید واقع گردد و حتی پیاز پخته می تواند حالات عصبی را كاهش دهد و تصلب شرائین را درمان كند.
پیاز خام فعالیت معدی را زیاد می كند، ولی در عین حال، اسیدیته شیره معده را نیز بالا می برد. در نتیجه در مواردی كه اسیدیته شیره معدی كم باشد، مفید بوده و در غیر این صورت و نیز مواردی كه شخص مبتلا به Pyrosis باشد كه ترشحات معده بالا آمده، ایجاد ناراحتی و سوزش در لوله مری می نماید و یا در كسانی كه ناراحتی های پوستی دارند، از خوردن آن باید خودداری كنند. به علاوه پیاز اثر مدر دارد و چون این خاصیت مربوط به عمل دیاستازها مخصوصاً اكسیدازهاست، از این رو یا باید خام مصرف شود و یا خیلی سطحی پخته شده باشد.
یك دوره درمانی پیاز می تواند آب آوردن انساج، خیز عمومی بدن و حتی رماتیسم را تا حدی معالجه كند، مشروط بر آن كه ناراحتی های كبدی و حالات التهابی وجود نداشته باشد. مصرف پیاز، آلبومن ادرار را كاهش می دهد. سرطان كبدی، ورم ماهیچه دل و ذات الجنب را از وضع وخیم خارج می سازد و نیز در بیماری Anasarque كه مایع در بافت زیر جلدی جمع می گردد، اگر به بیمار اختصاصاً پیاز خام داده شود معالجه می شود.
جوشانده پیاز در عمل جهت رفع عارضه عدم دفع ادرار توصیه می شود. شربت پیاز به طور محسوس در رفع دردهای عصبی مؤثر است. به علاوه اثر كم كننده فشار خون دارد. همچنین در رفع چین و چروك صورت و نیز تسكین محل گزش زنبور مؤثر است
چرا پیاز چشمها را میسوزاند؟
محققان ژاپنی آنزیمی را شناسایی كردهاند كه عامل اصلی سوزش و آب ریزش چشمها در هنگام پوست كندن پیاز است.با شناسایی این انزیم اكنون میتوان با روشهای ژنتیكی پیازهایی تولید كرد كه عاری از این ماده باشند و هیچ نوع مشكلی برای چشمها بوجود نیاورند.دانشمندان در گذشته چنین میپنداشتند كه علت سوزانندگی پیاز پوست كنده آن است كه آنزیمی موسوم به آلی ایناز alliinaseكه در همان مجرایی عمل می كند كه طعم خاص پیاز را بوجود میآورد،
به صورت خودبخود و به عنوان یكی از محصولات فرعی فعالییت خود در زمینه ایجاد طعم خاص پیاز، حالت سوزانندگی را بوجود میآورد.اما یك گروه از محققان دانشگاه توكیو به آنزیم دیگری موسوم به "عامل اشك آور سینتاز "lachrymatory-factor synthaseدست یافتهاند كه مشخصا مسوول ایجاد حالت سوزش چشمها و آب ریزش آنهاست.
قبلا این تلقی در میان محققان بود كه آنزیم آلی ایناز وظیفه تولید عامل اشك آور (یعنی ماده شیمیایی موسوم به "پروپانتیال اس-اكسید "S-oxide propanthialرا بر عهده دارد.اعتقاد بر این بود كه این آنزیم با تاثیر بر روی ماده شیمیایی با فرمول ۱پروپنیل ال-سیتئین سولفكسید كه به اختصار با عنوان "پرنسكو "PRENSCOنامیده میشود ماده سوزاننده را تولید میكند.با این حال دانشمندان هیچگاه موفق نشده بودند این فرایند را در ازمایشگاه تكرار كنند.
محققان دانشگاه توكیو در بررسی خود انزیم الی ایناز بر گرفته از سیر را به پرنسكو اضافه كردند اما عامل اشك آور تولید نشد.پس از آزمایشهای بسیار روش شد كه ابن عامل تنها در زمانی تولید میگرد كه سه جزء مولفه آن یعنی انزیم خالص شده آلی ایناز، پرنسكو، و سینتاز عامل اشك آور همزمان موجود باشند و بر هم تاثیر بگذارند.
اگر سینتاز از این فرایند حذف شود حاصل ازدیاد تولید یك ماده شیمیایی از تركیبات پرنسكو خواهد بود كه در طعم پیاز نقش بازی میكند.به این ترتیب به باور محققان ژاپنی میتوان پیازهایی تولید كرد كه در آنها عامل اشك آور سینتاز موجود نباشد و به این ترتیب با حذف این مولفه، فرایند شیمیایی لازم برای تولید عامل اشك آور نیز به انجام نمیرسد در حالیكه طعم پیاز را دست نخورده باقی میگذارد یا حتی آن را تقویت می كند.اما حذف آنزیم آلی ایناز هرچند سبب از بین رفتن اثر سوزانندگی پیاز می شود، بر طعم و خاصیت غذایی آن تاثیر منفی میگذارد
پیاز با پوكی استخوان مبارزه می كند
دانشمندان دانشگاه برن در سوئيس عصاره پياز را به گروهى از موش هاى جوان خوراندند و بعد يك ماده شيميايى را به موش ها تزريق كردند كه باعث تشخيص ميزان تجزيه استخوان مى شود. در موش هايى كه پياز مى خورند بر اساس ميزان اين ماده شيميايى در ادرار، ميزان كمترى استخوان از دست مى دادند. از جمله سودمندى هاى ديگر پياز به ويه آنهايى كه بوى تندترى دارند، ميزان بالا ى آنتى اكسيدان در آنهاست كه مى تواند به پيشگيرى از سرطان ها كمك كند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر